รู้ก่อนซื้อ! ชนิดของมอเตอร์ เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูง มีกี่แบบ

เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูง เป็นอีกหนึ่งอุปกรณ์ที่ถูกพัฒนาขึ้นมาเพื่อช่วยทุ่นแรงในการทำความสะอาด ช่วยให้การดูแลรักษาบ้านหรือสถานที่ต่างๆ นั้นทำได้สะดวกและรวดเร็วมากขึ้น หากต้องการทำความสะอาดคราบฝังแน่นต่างๆ จากนี้ไม่ต้องนั่งลงกับพื้นเพื่อขัดคราบอีกต่อไป ซึ่งจะช่วยลดความเมื่อยล้าได้เป็นอย่างดี

เครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงจัดเป็นเครื่องมือช่วยทำความสะอาดที่คุ้มค่าอย่างมาก หากจะซื้อหามาติดไว้ใช้ในบ้านหรือในครัวเรือนสักชิ้น แต่การเลือกซื้อเครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงนี้ หลายคนยังกังวลเกี่ยวกับคุณภาพของมอเตอร์ เพราะเป็นอุปกรณ์ส่วนที่สำคัญที่สุดในเครื่อง โดยทั่วไปเครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงชนิดที่ใช้ในครัวเรือนจะมีมอเตอร์อยู่ 2 ชนิดด้วยกันคือ มอเตอร์แปรงถ่าน (Universal Motor) และมอเตอร์ขดลวดเหนี่ยวนำ (Induction Motor)

มอเตอร์แปรงถ่าน (Universal Motor)

เป็นมอเตอร์ชนิดที่ใช้แท่งถ่าน หรือแท่งคาร์บอนในการทำงาน ซึ่งจะสึกหรอหมดลงไปเรื่อยๆ หากจะให้เครื่องกลับมาใช้งานได้ตามปกติ ก็ต้องเปลี่ยนแท่งคาร์บอนใหม่ มอเตอร์แปรงถ่านนี้เหมาะสำหรับใช้กันในครัวเรือน เพราะขนาดเล็ก ใช้สะดวก น้ำหนักไม่มาก ราคาประหยัด แต่ก็อาจใช้งานไม่ได้ต่อเนื่องนานนัก และจำเป็นต้องเปิด-ปิดเพื่อพักเครื่องอยู่เป็นระยะ เนื่องจากมอเตอร์แปรงถ่านนี้จะมีความเร็วรอบที่ค่อนข้างสูงถึง 3,400 รอบต่อนาที อาจทำให้เกิดความร้อนสะสมที่ตัวเครื่องได้เร็ว หากไม่ปิดพักเครื่องบ้างระหว่างใช้งาน เครื่องจะไหม้ได้ง่าย ซึ่งไม่เหมาะกับการใช้งานในอุตสาหกรรมหนัก อีกทั้งตัวมอเตอร์ชนิดนี้ก็ยังมีเสียงดังมากด้วย

แปรงถ่าน คืออะไร

แปรงถ่าน เป็นอะไหล่ส่วนที่สัมผัสกับ Commutator โดยแปรงถ่านจะทำหน้าที่รับแรงดันไฟฟ้าจากแหล่งจ่าย แล้วส่งผ่านไปยังส่วนของ Commutator หรือ Slip Ring เพื่อให้ไฟฟ้าครบวงจร

แปรงถ่านมีกี่ชนิด

ในส่วนของแปรงถ่าน แบ่งออกได้ด้วยกัน 5 ชนิด ดังนี้

1. แปรงถ่านชนิด Metal Graphite ซึ่งทำจากกราไฟต์และทองแดง โดยแปรงถ่านชนิดนี้จะสามารถรองรับกระแสไฟต่อตารางนิ้วได้มาก จึงเหมาะกับงาน Slip Machine
2. แปรงถ่านชนิด Carbon Graphite เป็นชนิดที่ผลิตจากปิโตรเลียม โค้ก ซึ่งมีกราไฟต์ผสมด้วย จึงเป็นแปรงถ่านที่ลื่น เหมาะกับงาน Commutator Machine
3. แปรงถ่านชนิด Natural Graphite ชนิดนี้จะมีทั้งความลื่นและความอ่อน จึงเหมาะมากกับงานประเภท Slip Ring Machine High Speed หรือเครื่องจักรที่มีความเร็วรอบสูง
4. แปรงถ่านชนิด Resin Graphite เป็นชนิดที่มีส่วนผสมระหว่างผงกราไฟต์กับเรซิน ซึ่งเป็นตัวประสานให้ผงเกาะกันแน่น แปรงถ่านชนิดนี้จึงมีความต้านทานทางไฟฟ้าค่อนข้างสูงมาก
5. แปรงถ่านชนิด Electrographite โดยผลิตจากปิโตเลียม โค้ก แล้วเผาด้วยเตาไฟฟ้าจนเปลี่ยนสถานะและเป็นเปลี่ยนเป็นกราไฟต์ จึงทำให้มีความหล่อลื่นดี ลดแรงเสียดทานได้มาก และอัตราการระบายความร้อนก็ดีด้วย ซึ่งช่วยลดการสึกกร่อนของตัว Commutator และ Slip Ring ได้ดีมาก

มอเตอร์ขดลวดเหนี่ยวนำ (Induction Motor)

มอเตอร์ชนิดนี้จะมีความเร็วรอบที่ค่อนข้างต่ำ 1,450 หรือ 2,800 รอบต่อนาที โดยขึ้นอยู่กับขนาดของมอเตอร์ เหมาะกับงานที่ต้องใช้งานอย่างต่อเนื่อง มอเตอร์ชนิดนี้จะสะสมความร้อนได้ช้า แต่ระบายความร้อนได้เร็วขึ้น เป็นมอเตอร์ที่ไม่ต้องใช้แปรงถ่าน แต่จะใช้ทุ่นขดลวดทองแดงในการเหนี่ยวนำกระแสไฟฟ้าเพื่อให้มอเตอร์หมุนได้ และมอเตอร์ชนิดนี้ก็มีน้ำหนักที่ค่อนข้างมาก แต่มีเสียงเบากว่ามอเตอร์ชนิดแปรงถ่านมากด้วยเช่นกัน

มอเตอร์ชนิดเหนี่ยวนำหรือมอเตอร์อะซิงโครนัส (Asynchronous Motor) นี้มีตั้งแต่ขนาดเล็กจนถึงขนาดหลายร้อยแรงม้า โดยมีให้เลือกทั้งชนิด 1 เฟส (Single Phase) และชนิด 3 เฟส (Three Phase) มอเตอร์ชนิดนี้มีข้อดีคือ มีความเร็วรอบคงที่เนื่องจากความเร็วรอบนั้นขึ้นอยู่กับความถี่ของแหล่งกำเนิดไฟฟ้ากระแสสลับ โครงสร้างเรียบง่าย ราคาไม่แพง บำรุงรักษาได้ง่าย ไม่ต้องใช้แปรงถ่านหรือ Cummutator เหมือนมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสตรง และหากนำมาใช้กับเครื่องควบคุมความเร็วแบบอินเวอร์เตอร์ จะสามารถควบคุมสปีดได้ตั้งแต่ศูนย์จนถึงความเร็วสูงสุดตามพิกัดมอเตอร์ มอเตอร์ชนิดนี้เหมาะกับการใช้งานหนักในโรงงาน กับเครื่องจักรใหญ่ ขับเคลื่อนลิฟท์ สายพานลำเลียง เครื่องกลึง เครื่องไส ฯลฯ โดยจะแบ่งออกเป็น 2 แบบย่อยๆ ตามลักษณะการหมุน ได้แก่ มอเตอร์เหนี่ยวนำที่มีโรเตอร์แบบกรงกระรอกและโรเตอร์แบบขดลวด

เปรียบเทียบ มอเตอร์แบบแปรงถ่าน VS มอเตอร์ขดลวดเหนี่ยวนำ

มอเตอร์ทั้ง 2 ชนิดในเครื่องฉีดน้ำแรงดันสูง จะมีความแตกต่างกันไปทั้งในด้านความเหมาะสมและคุณภาพการใช้งาน โดยเครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงที่ใช้มอเตอร์ชนิดแปรงถ่านนั้น จะมีราคาที่ประหยัด เหมาะกับการใช้งานที่ไม่หนักมากนัก ไม่เหมาะกับการใช้งานต่อเนื่องเป็นเวลานาน เพราะมีอัตราการสะสมความร้อนเร็ว เวลาใช้เครื่องควรเปิดสลับพักเครื่อง เช่น หากเปิดใช้เครื่องนาน 20-25 นาที อาจต้องพักเครื่อง 10-15 นาที อีกทั้งมอเตอร์ชนิดนี้จะมีเสียงดังค่อนข้างมากด้วย ส่วนเครื่องฉีดน้ำชนิดมอเตอร์ขดลวดเหนี่ยวนำนั้นจะมีความเร็วรอบที่ต่ำกว่า สะสมความได้น้อยกว่า ใช้งานต่อเนื่องได้ยาวนาน เสียงเงียบกว่าชนิดแรก เหมาะกับการใช้งานตามบ้านที่กังวลกับเรื่องของเสียงดัง แต่ข้อเสียคือ เครื่องฉีดน้ำชนิดนี้จะมีราคาที่สูงกว่าชนิดแรก

การจะเลือกเครื่องฉีดน้ำแรงดันสูงมาใช้ในครัวเรือน นอกจากจะเลือกที่ขนาดและรูปทรงที่เหมาะสมแล้ว ควรเลือกแบรนด์ที่มอเตอร์มีความทนทานแข็งแรง เชื่อถือได้ แม้มอเตอร์จะเสียหรือมีปัญหาก็ยังหาอะไหล่มาสลับเปลี่ยนได้ง่ายด้วยนั่นเอง